LEF op het Maartens: ‘We hebben het vak godsdienst verdieping en verbreding gegeven’

Op het Sint-Maartenscollege wordt sinds dit schooljaar het nieuwe vak LEF gegeven: levensbeschouwing, ethiek en filosofie. “We hebben het vak dat voorheen ‘godsdienst’ heette met elkaar naar deze tijd gehaald,” vertelt Marlijn Passchier-Storm, die het vak geeft en mede ontwikkelde. “Doordat we sterk thematisch werken, sluiten we aan bij de belevingswereld van de leerlingen. En we hebben er een meer filosofische insteek aan gegeven.”

Marlijn gaf de afgelopen jaren godsdienst op het Maartens. “Als docenten merkten we dat het vak niet tot de verbeelding sprak bij de leerlingen. Als je nagaat dat maar zo’n vijf procent van onze populatie religieus is, is dat ook niet zo vreemd.” Met de sectie gingen ze het gesprek aan: hoe kunnen we dit vak meer laten leven voor onze leerlingen? Vanuit de katholieke identiteit van de school bestond nog steeds de wens om aandacht te geven aan zingeving en levensbeschouwing. “We zijn met elkaar gaan zitten en zijn met een leeg blad begonnen. Wat willen we precies doen? Hoe zou ons ideale vak eruitzien? Hoe brengen we verbreding en verdieping? Daar hebben we vervolgens een methode bij gezocht. We kwamen al snel uit op de methode Perspectief, die goed paste bij onze visie, vooral door de thematische aanpak.”

Thematisch werken
“In het oude vak godsdienst bepaalden de verschillende religies de opbouw van de lessen. We behandelden bijvoorbeeld eerst het jodendom en daarna de islam. Nu schieten we veel meer heen en weer tussen de verschillende tijdperken. We gaan uit van een bepaald thema, denk aan ‘de toekomst’ of ‘het menselijk lichaam’. Dan behandelen we verschillende visies op dat thema, bijvoorbeeld: hoe kijkt het christendom hiernaar en hoe verschilt dat van hoe humanisten ernaar kijken?” Zo doen de leerlingen ook veel kennis op over verschillende religies en levensbeschouwingen, maar dan aangeboden in een context die het voor hen aansprekender maakt.”

De waarheid niet in pacht
Het is niet alleen de thematische opzet die nieuw is. Mede dankzij de ‘f’ van filosofie is het ook een vak waar niet alles zwart of wit is. Marlijn: “Leerlingen zijn gewend dat wat ze leren, de waarheid is. Zo werkt het vaak bij wiskunde of economie, maar bij dit vak zit het anders. We bieden verschillende perspectieven aan, we laten zien welke mogelijkheden er zijn en wat de taal is die we gebruiken voor een onderwerp. Maar we zeggen niet: dit klopt en dit niet. Dat vinden leerlingen soms best wennen.”

Bezinning en verdieping
Een keihard doel heeft de sectie niet voor de komende jaren. “We zijn heel blij dat we het vak hebben kunnen behouden, want dit is toch een vak dat snel sneuvelt in de strijd om de uren. Het is heel tof dat we aandacht kunnen blijven besteden aan bezinning en verdieping. We zien dit schooljaar als een jaar van trial and error. Met de ervaringen die we nu opdoen, gaan we het vak volgend jaar verder aanscherpen en verbeteren.”